پیشرفت جوامع براي صنعتي شدن ونیاز روزافزون به تولیدات ومواد صنعتي منجر به افزایش قابل ملاحظه اي در سروصداي محیط كار شده است. بیماریهاي شنوایي بویژه كاهش شنوايي ناشي از سروصدا محیط كار یك مشكل شایع در تعداد زیادي از این محیط ها است.سروصدا شایعترین عامل زیان آور فیزیكي در محیط كار است . یكي از قدیمي ترین بیماري هاي شغلي شناخته شده است .
سر وصدا در مكانهاي دیگر غیر از محیط كار مشكلات فزاینده اي را ایجاد كرده است. پیشرفت وتكامل فن آوري وتوسعه هر بیشتر شهرها ، تراكم وسائط نقلیه ، ازدهام جمعیت ، زندگي در مجاورت فرودگاهها ، ایستگاههاي راه آهن وكارخانجات پرسروصدا و نظایر اینها باعث شده تا سایر افراد جامعه نیز در معرض تماس با سروصدا باشند. با توجه به اینكه سروصدا علاوه بر اثر سوء بر سیستم شنوایي بعنوان یك استرسور عمومي ممكن است سبب افزایش فشار خون ، بروز مشكلات قلبي-عروقي ، تحریك اعصاب ، اضطراب ، تأثیر بر خواب ومشكلات روحي- رواني شود ، ضروري است بطور جدي به این معضل محیطي پرداخته شود.
OSHA(Occupational Safety&Health Administration) تخمین زده است كه 17% كارگران بخش تولید دچار حداقل اختلال در شنوایي هستند
كاهش شنوایي به افراد درمواجهه سروصدا محیط كار محدود نمي شود. بین 25تا 40 درصد افراد با سن بیش از 65 سال به درجات مختلف ، دچار كاهش شنوایي هستند. NIOSH برآورد كرده كه از هر 4 كارگر با سن بیش از 55 سال كه در معرض تماس با مقادیر زیاد سروصدا (بیشتر از90 دسي بل) مي باشند یك نفر دچار درجاتي از اختلال شنوایي است. NIOSH كاهش شنوایي ناشي از سروصدا را بعنوان یكي از ده بیماري عمده مربوط به كار معرفي كرده است . امروزه در كشورهاي توسعه یافته ، آمارهاي مختلف نشان مي دهد علي رغم بكارگیري فن آوري جدید، افزایش آگاهي مسئولین، مدیران وكارگران از خطرات سروصدا بیش از حد مجاز در محیط كار؛ اجراي دقیق مقررات وضوابط بهداشت حرفه اي و ایمني وطب كار ، هزینه ادعاي غرامت كارگران بابتONIHL بسیيار قابل ملاحظه بوده و همواره سیر صعودي داشته است. از این رو ، NIOSHاقدامات زیر را جهت پیشگیري از كاهش شنوایي پیشنهاد كرده است: 1- بكارگیري فن آوري جدیديكه سروصداي كمتري داشته باشد.
2- ایجاد راهكارهاي كنترل سروصدا در منبع تولید
3- توسعه استفاده از وسایل حفاظت شنوایي مؤثر
متأسفانه بدلیل عدم وجود آمارهاي دقیق و معتبر در كشور ما ، از آمارهاي كشورهاي توسعه یافته استفاده شده است و آنچه مسلم است ، در كشور ما، تعداد نسبتأ بیشتري از كارگران درمعرض خطرات ناشي از سروصدا هستند، امید است در آینده اي نزدیك بتوانیم هم ازلحاظ آماري و هم از نظر پیشگیري خود را به كشورهاي توسعه نزدیك كنیم.
صنایع مولد NIHL
در صنایعي نظیر صنعت نفت ، تولید چوب والوار، تولید فرآورده هاي غذایي، ممكن است 25درصد كارگران در تماس با سروصدا بیش از حد مجاز بین المللي یعني 90 دسي بل در8 ساعت كار روزانه ، باشند. كارخانجات سازنده وسایل منزل، فلزكاري، لاستیك سازي و پلاستیك سازي نیز در صورتیكه كارگران بطور صحیح از مقادیر زیان آور سروصدا محافظت نشوند، دچار --- مي شوند. از سایر مشاغل در معرض خطر مي توان به صنایع دخانيات ، نساجي ، چرم سازي ، چاپ ، حمل ونقل ، كاغذ سازي و معدن كاري اشاره كرد. ولي بطوركلي تقریبأ هیچ صنعتي را نمي توان یافت كه از نظر آلودگي صوتي ایمن باشد
_________________________________________________________________
صدا وسلامتي
فیزیوپاتولوژي NIHL. سروصدا روي ارگان كورتي گوش داخلي اثر مي كند وكاهش شنوایي ناشي از سروصدا بعلت تروما به اپیتلیوم حسي حلزون ایجاد مي شود. سلولهاي مویي موجود درارگان كورتي نسبت به تروماي صداي بلند حساس هستند واجسام سلولي آنها در اثر تماس مكرر با صداي بلند متورم شده ودر نهایت تخریب مي شوند . تغییرات عروقي ، متابولیكي ومكانیكي در ابتدا، قابل برگشت است وبا گذشت زمان وقطع مواجهه ، شنوایي بهبود مي یابد . این حالت به افت موقت آستانه شنوایي یا TTS(Temporary Threshold Shift) موسوم است. TTS-ممكن است چندین ساعت باقي بماند، اما تداوم مواجهه ، منجربه از بین رفتن مژكها وتخریب سلولهاي حسي مي شود. سپس نسج اسكاري بدون عملكرد جایگزین این سلولها مي گردد كه در این مرحله افت دائمي آستانه شنوایي یا (PermanetThreshold Shift) PTSرخ مي دهد.در این مرحله حتي اگر فرد هیچگاه فرد در معرض تماس با سروصدا قرار نگیرد، بهبود نخواهد یافت. بعضي از صداهاي ناگهاني وبسیار شدید (140 دسي بل به بالا)مانند صداي انفجار ممكن است بدون ایجادTTS باعث PTS شوند. كاهش شنوایي ناشي از تماس با این اصوات را تروماي آكوستیك مي نامند.