Tuesday, August 10, 2004

پيچيدگى توانايى شنوايى انسان
تحقيقات جديد نشان مى دهد توانايى شنوايى انسان از آنچه تاكنون تصور مى شده، پيچيده تر است. تا پيش از اين تصور مى شد كه انسان ها با مكانيسمى مشابه برخى انواع جغدها جهت صدا را تشخيص مى دهند اما دانشمندان دانشگاه «يوسيال» لندن در مطالعه اى جديد متوجه شدند اين امر فقط براى اصوات با فركانس بالا صادق است. محققان اميدوارند يافته هاى جديد بتواند به توليد ابزارهاى كمك شنوايى بهتر و همچنين ابداع روش هاى كارآمدتر براى شناسايى منبع صدا در مكان هاى شلوغ كمك كند. به گفته دكتر «ديويد مك آلپاين» سرپرست اين مطالعه، انسان ها براى تشخيص جهت صداهاى با فركانس پايين، از روشى مشابه روش برخى پستانداران كوچك از قبيل موش صحرايى و خوكچه هندى استفاده مى كنند. دانشمندان عقيده دارند كه انسان ها و حيوانات از اختلاف زمان هاى بسيار كوچك رسيدن صدا به گوش چپ و راست خود براى تشخيص جهت منبع صدا استفاده مى كنند و مغز انسان قادر است اختلاف زمان هاى بسيار كوچك تا ۱۰ميليونيوم يك ثانيه را در مورد دريافت صدا در گوش هاى چپ و راست تشخيص بدهد. دانشمندان از مدت ها پيش بر اين باور بوده اند كه انسان ها و نوعى جغد به نام «جغد انبار» از روش مشابه براى تشخيص جهت صدا استفاده مى كنند. مغز جغد انبار داراى مجموعه سلول هايى است كه در واكنش به تفاوت زمان رسيدن صدا به دو گوش، فعال مى شوند و بسته به اينكه كداميك از اين سلول ها فعال شوند، جغد جهت صدا را به طور دقيق تشخيص مى دهد. تحقيقات جديد نشان مى دهد كه اين سامانه عصبى جغدها تنها براى اصوات با فركانس بالا كارايى دارد. در همين حال حيواناتى نظير موش صحرايى كه قابليت بالايى در تشخيص جهت صداهاى با فركانس پايين دارند، از سامانه متفاوتى بهره مى گيرند و در واقع از ميزان فعاليت گروه هاى مختلف سلول هاى عصبى شنوايى خود استفاده مى كنند. تحقيقات جديد دانشمندان دانشگاه «يوسيال» نشان مى دهد كه انسان ها براى تشخيص جهت صدا به هيچ كدام از دو روش فوق متكى نيستند بلكه مغز انسان با توجه به فركانس صدا، روش كارآمدتر را براى سنجش جهت منبع صوتى برمى گزيند. به گفته محققان، انسان ها براى تشخيص جهت صداهايى كه داراى فركانسى بيشتر از فركانس نت موسيقى «دو» ميانى (C middle) هستند از روش جغد انبار و براى صداهاى داراى فركانس پايين تر از اين ميزان، از روش پستانداران كوچك بهره مى گيرند. به علاوه انسان ها قادرند بر خلاف تجهيزات جهت يابى صدا كه تنها در مكان هاى ساكت كارآمد هستند، در مكان هاى پر همهمه و شلوغ نيز جهت يك صداى خاص را به خوبى تشخيص بدهند.