دود دست دوم سيگار دكتر عبدالمجيد حسين نيا
عضو هيات علمي دانشگاه -متخصص و جراح گوش، گلو، بيني
منظور از دود دست دوم سيگار كه سيگار كشيدن غيرفعال هم ناميده مي شود، حضور در فضايي است كه از دود افراد سيگاري آلوده شده است.
دود سيگار متجاوز از چهار هزار نوع ماده سمي دارد كه از اين تعداد ۴۰ نوع ماده سمي براي بدن زيانبار و ۴۰ نوع سرطان زا هستند اين دود اگر توسط افراد ديگري كه در يك فضاي بسته در كنار سيگاري ها قرار گيرند استنشاق شود موجب خطرات بالقوه اي مي شود. متاسفانه كودكان، قربانيان رده اول اين استنشاق تحميلي اند كه معمولا از طريق والدين سيگاري آنها توليد مي شود. گفته مي شود در حال حاضر ۷۰۰ ميليون كودك در جهان به طور غيرفعال دود سيگار را استنشاق مي كنند. دود سيگار تمام اعضاي بدن را درگير خود مي كند. عضوي را نمي يابند كه از عوارض آن در امان بماند. چشم پزشكان اخطار كرده اند كه دود سيگار با خطر جداشدگي شبكيه چشم همراه بوده حتي ممكن است منجر به نابينايي شود. حمله آسم، خس خس سينه، آبريزش از بيني و چشم، عفونت گوش مياني و عفونت هاي مكرر ريوي در كودكاني كه والدين آنها سيگار دود مي كنند ۴۰ درصد بيشتر از كودكاني است كه والدين آنها سيگار نمي كشند. به نظر مي آيد كه دود سيگار حركات مژكي سلول هاي شيپور اوستاش را كه موجب تخليه، ترشحات مخاطي مي شود مختل مي كند. مطالعات انجام گرفته توسط دانشگاه سلطنتي لندن در سال ۱۹۹۴ بر روي كودكاني كه والدين آنها سيگاري بودند، نشان داد كه اين كودكان ۴۵ درصد بيش از كودكان همسن خود دچار عفونت گوش مياني مي شوند و در صورت ابتلا، بهبودي آنها ۳تا ۶ هفته ديرتر از كودكاني است كه در معرض دود سيگار نبوده اند.
مطالعات مكرر نشان داد كه دود غيرفعال سيگار در كودكان استعداد ابتلا به اوتيت مياني همراه با تراوش مايع و اوتيت حاد راجعه را بالا مي برد.
در مطالعه اي كه محققان گوش و حلق و بيني در كلينيك دانشكده پزشكي استامبول روي ۱۱۴ كودك ۳ تا ۸ ساله با عفونت گوش مياني انجام دادند، ۷۴ درصد كودكان مبتلا به عفونت گوش درجاتي از كوتي نين داشتند كه نمودار تماس با دود سيگار دست دوم بوده است. اين يافته ها نشان مي دهد كه تماس با دود سيگار دست دوم خطر عفونت گوش را افزايش مي بخشد.
مطالعات بسياري نشان داده اند كه كودكاني كه والدين آنها سيگار مي كشند در معرض خطر ابتلا به بيماري مزمن تنفسي از جمله آسم آلرژيك قرار دارند.
مطالعه اي توسط دكتر فوكنس از بخش گوش و حلق و بيني دانشكده پزشكي دانشگاه اراسموس در كشور هلند نشان داده كه تغييرات سلولي وابسته به دود در آدنوئيد كودكاني ايجاد مي شود كه والدين آنها سيگار دود مي كنند. پنجاه و هشت كودك كه دچار آدنوئيد بوده اند در بيمارستان كودكان سوفيا تحت عمل قرار گرفتند، بيوبسي بيني در همه آنها انجام پذيرفت. از اين كودكان ۱۴ نفر والديني داشتند كه بيش از ۲۰ سيگار در روز در حضور آنها مي كشيدند، ۱۴ كودك با والديني كه كمتر از ۲۰ سيگار مي كشيدند و ۲۸ كودك كه والدين آنها سيگار نمي كشيدند.