Tuesday, October 14, 2003

كم شنوايي در نوزادان


* ۳ الي ۴ نوزاد از هر ۱۰۰۰ نوزاد، با كم شنوايي عميق دائمي متولد مي شوند. قوانين بين المللي فعلي همگي توصيه مي كنند كودكان دچار كم شنوايي مادرزاد پيش از ۶ ماهگي تشخيص داده شوند. به همين دليل برنامه هاي غربالگري جهاني شنوايي نوزادان مورد تصويب قرار گرفته است تا همه كودكان، پيش از ترخيص از زايشگاه، مورد ارزيابي شنوايي قرار گيرند. درصورتي كه كودكي در ارزيابي هاي مقدماتي رد شود، براي ارزيابي شنوايي جامع و كامل به پزشك ارجاع مي شود. در صورت تشخيص هر گونه كم شنوايي، سمعك مناسب تجويز و كودك در يك برنامه توانبخشي زود درس ثبت نام مي شود. هيچ كودكي براي استفاده از سمعك يا وسيله تقويت كننده ديگر و شروع اقدامات توانبخشي، كوچك نيست.
* سن تشخيص كم شنوايي بايد به پيش از ۳ ماهگي برسد. اما اكنون اين سن، در كشور ما بسيار بالاتر از اين است (در يك تحقيق در تهران در حدود ۲۵ تا ۳۶ ماهگي بوده است). اين تخمين بسته به ميزان كم شنوايي كودك دارد. كم شنوايي هاي شديد تا عميق، معمولاً زودتر شناسايي مي شوند(گاهي زير ۱۸ ماهگي). اما كم شنوايي هاي ملايم تا متوسط يا كم شنوايي هاي يك طرفه، غالباً تا سن ورود كودك به مدرسه تشخيص داده نمي شود. در صورت عدم تشخيص زودرس كم شنوايي، براي بسياري از اين كودكان، كسب مهارت هاي زباني، گفتاري، دركي و اجتماعي بسيار مشكل و غالباً غير ممكن است.
* تأخير در تشخيص كم شنوايي، تأثير غيرقابل برگشتي بر تحول زباني و گفتاري دارد. در صورت وجود كم شنوايي عميق، كودك بدون استفاده از سمعك يا ديگر وسايل تقويتي هيچ گونه دسترسي به گفتار اطرافيان ندارد و در نتيجه رشد زباني و گفتاري نخواهد داشت.
كم شنوايي هاي ملايم تر نيز تأثير سؤچشمگيري بر رشد زباني و گفتاري كودك بر جاي مي گذارند. بررسي هاي متعدد نشان داده اند كه صرف نظر از نوع راهكار مداخله اي (روش شفاهي/ شنيداري يا روش ارتباط كلي)، مهارتهاي ارتباطي كودكاني كه پيش از ۶ ماهگي كم شنوايي آنان تشخيص داده شده و اقدامات مداخله اي براي آنها آغاز شده است، خيلي بيش از كودكاني است كه ديرتر شناسايي شده اند.
* امروزه تجهيزات نوين ما را قادر ساخته اند در همان بدو تولد، وجود كم شنوايي را در نوزادان، تشخيص دهيم. اين روشها از نظر اقتصادي نيز بسيار مقرون به صرفه اند و هيچيك درد ندارند:
الف) OAE : آزموني كه اصوات توليد شده در حلزون (ارگان شنوايي در گوش داخلي) را در پاسخ به تحريكات ارائه شده به گوش ارزيابي مي كند(به اين ترتيب كه ميكروفني در گوش قرار داده مي شود). اين ارزيابي ها، غير تهاجمي اند و با آن مي توان نوزادان سالم و نوزاداني را كه در بخش مراقبت هاي ويژه نوزادي به سر مي برند، مورد آ زمايش قرار داد.
ب) ABR :اين آزمون، ارزيابي فيزيولوژيك دستگاه شنيداري در پاسخ به اصواتي است كه از گوش فرستاده مي شود. ۳ يا ۴ الكترود به سر نوزاد چسبانده مي شوند تا فعاليت مغز را در پاسخ به صوت ثبت كنند.
* غربالگري شنوايي، آزمون سريع و مقرون به صرفه اي است كه چند دقيقه بيشتر طول نمي كشد: در اين روش افراد را به دو گروه تقسيم مي كنند: گروهي كه قبول مي شوند(سالم) و گروهي كه رد مي شوند(نيازمند ارزيابي جامع). غربالگري شنوايي نوزادان، امري مقرون به صرفه است. حتي كودكاني كه در غربالگري اوليه قبول مي شوند، ولي داراي شاخص هاي خطر كم شنوايي هستند، بايدتا سن سه سالگي هر ۶ ماه يك بار مورد ارزيابي شنوايي قرار گيرند.
* همه كم شنوايي هاي با شروع زودرس، در زمان تولد قابل شناسايي نيستند.
كم شنوايي ممكن است در هر زمان ايجاد شود. كم شنوايي هايي كه پس از تولد ايجاد مي شوند، در برنامه هاي غربالگري شنوايي نوزادان تشخيص داده نمي شوند. بنابر اين متخصصين اطفال بايد از شاخص هاي خطر كم شنوايي آگاه باشند و زماني كه به كودكي مشكوك مي شوند، وي را براي ارزيابي هاي شنوايي به پزشك ارجاع دهند. شك والدين به تنهايي مي تواند دليل قانع كننده اي براي ارجاع كودك جهت ارزيابي شنوايي باشد. همچنين بايد والدين در مورد روند رشد شنوايي آگاه باشند و بدانند زماني كه به شنوايي كودك خود مشكوك مي شوند، چه اقداماتي مي توانند انجام دهند.
* مي توان براي نوزاداني كه كم شنوايي شان تشخيص داده مي شود، پيش از يك ماهگي، سمعك مناسب تجويز كرد. با انجام اقدامات مداخله اي مناسب، رشد زباني، دركي و اجتماعي اين نوزادان، به احتمال زياد مشابه همسالان شنواي آنان خواهد شد.
نتايج بررسي هاي جديد، حاكي از اين است كه كودكاني كه با كم شنوايي متولد مي شوند و پيش از ۶ ماهگي براي آنان سمعك مناسب تجويز شده و اقدامات توانبخشي صورت گرفته است مهارت هاي زباني بسيار بهتري نسبت به گروهي دارند كه پس از ۶ ماهگي تشخيص داده شده اند. تشخيص كم شنوايي و آغاز اقدامات توانبخشي در دوره نوزادي و شيرخوارگي، نياز به اقدامات توانبخشي در دوران مدرسه را تا حد زيادي كاهش مي دهد.
نكته قابل توجه اينجاست كه كودكان ناشنوا تا سن ۹-۸ ماهگي مانند كودكان شنواي هنجار، قان و قون مي كنند(از خود صدا درمي آورند) و اين امر، اغلب سبب گمراه شدن والدين مي شود و تصور مي كنند فرزندشان شنوايي هنجار دارد.
منبع: http:// www.deaf blind.com
مترجم : گيتا موللي، كارشناس ارشد شنوايي شناسي