Sunday, October 05, 2003

چگونه گوش هاي ما قادرند جهت منبع صوت و فاصله آن را تشخيص دهند؟

درك فاصله صوت و جهت منبع صوت، تعابير يكساني دارد و هر دو از طريق شنوايي در گوش تشخيص داده مي شوند. تأخير زماني مختصري كه در درك به وسيله دو گوش وجود دارد، شخص را قادر مي سازد كه جهت منبع صدا را تشخيص دهد. بنابراين، اگر كسي از شنوايي يك گوش بي بهره باشد، قادر به درك فاصله و جهت صوت نخواهد بود. اختلاف در شدت و كيفيت صوت در دو گوش نيز در تعيين جهت صوت مؤثر مي باشند.
گوش خارجي (لاله گوش و مجرا) در شنوايي دو گوش مي تواند صورت را در جلو نسبت به پشت و بالا نسبت به پائين افتراق دهد.
در حيوانات حركت لاله گوش در تجمع و تمركز صوتي بسيار مؤثر است. به طوري كه در فركانس هاي بسيار بالا كه امواج صوتي نسبت به ابعاد لاله گوش كوتاه است، با جمع شدن لاله گوش و تمركز صوت، بازده صوت بالا مي شود. اين امتيازات براي گربه ها و خفاشان وجود دارد. نشان داده شده كه در فركانس ۱۶۰۰۰ هرتز، لاله گوش گربه مي تواند تقويتي معادل ۲۵ دسي بل يا بيشتر به وجود آورد و اين براي منابع صوتي در زاويه ۲۰ درجه يا كمتر حاصل مي شود، لاله گوش متحرك مي تواند جايابي صحيح از منابع صوتي با فركانس بالا پديد آورد و لاله گوش انسان چون ثابت است، فاقد چنين كارآيي دقيقي است.
دكتر عبدالحميد حسين نيا
منابع:
۱) اسكات براون، صفحه ۵۳-۵۴، فيزيولوژي گوش، جلد ۱.
۲) صفحه ۸۹۸، فيزيولوژي گايتون، جلد دوم.
همشهري 13/7/1382